Co roku w sierpniu zjeżdżają się do Janowa Podlaskiego miłośnicy koni z całego świata a to za sprawą słynnego pokazu koni krwi Arabskiej, który rozpropagował tą małą miejscowość za granicami naszego kraju. Przyjrzyjmy się jednak co jeszcze ma ona w swojej ofercie dla odwiedzających ją turystów.

Janów Podlaski jest wsią o charakterze osady miejskiej położoną na Podlasiu pomiędzy miejscowościami Biała Podlaska i Łosice. W pobliżu przebiega rzeka Bug, będąca granicą z Białorusią. Wieś jest jednym z najciekawszych turystycznie miejsc w tym rejonie Polski, czemu służą walory przyrodnicze, ukształtowanie terenu i szata roślinna.

Janów Podlaski dawniej tzn. w XV wieku był wsią o nazwie Porchowo, która darowana została przez ówczesnego właściciela Księcia Witolda biskupowi łuckiemu. W 1465 roku osada uzyskała prawa miejskie chełmińskie i zmieniła nazwę na Janów Biskupi. Pierwsza część nazwy pochodzi od imienia panującego biskupa Jana Łosowicza, natomiast przydomek Biskupi określał, że była ona siedzibą biskupów łuckich. Przymiotnik Podlaski zaczęto używać dopiero w XIX wieku. Miasto rozkwitało i rozwijało się dzięki działaniom biskupów oraz bardzo dobremu położeniu przy szlaku handlowym na trasie Kraków- Wilno oraz w pobliżu przeprawy przez rzekę Bug. W czasie stuleci było niejednokrotnie niszczone i palone, a po II wojnie światowej pozbawione praw miejskich. Dziś Janów Podlaski jest lokalnym ośrodkiem usługowo-handlowym, ale przede wszystkim słynie na całym świecie ze stadniny koni arabskich. I tutaj pojawia się paradoks gdyż ta znana stadnina tak naprawdę nie znajduje się w samym Janowie lecz dwa km dalej w miejscowości Wygoda. Powstała w 1817 roku i jest najstarszą, a także jedną z najpiękniejszych państwowych stadnin koni w Polsce. Została powołana do życia przez rząd Królestwa Polskiego za zgodą cara Aleksandra I. Pierwszym dyrektorem został Aleksander Potocki, który wyszukiwał najpiękniejsze zwierzęta w hodowlach wielkiego imperium rosyjskiego.

Janowskie konie czystej krwi arabskiej należą do najbardziej cenionych na świecie i od lat odnoszą sukcesy na prestiżowych pokazach i wystawach. Większość z nich otrzymało tytuł czempiona bądź wiceczempiona w narodowych pokazach w Europie, Afryce, Ameryce Północnej i na bliskim Wschodzie. Na pokazach odbywających się w Polsce głównie prezentują się janowskie okazy, a ich najliczniejszy udział odbywa się na najważniejszym z nich Polskim Narodowym Pokazie Koni Arabskich Czystej Krwi organizowanym w sierpniu właśnie w tej słynnej wsi. Inne ważne pokazy odbywające się w Janowie to Sportowe Mistrzostwa Polski Koni Arabskich w czerwcu oraz Jesienny Pokaz Koni Arabskich we wrześniu. Dodatkową atrakcją sierpniową jest aukcja Pride of Poland i tzw. silent sale, które składają się na Dni Konia Arabskiego, największą imprezę promocyjno-handlową koni arabskich na świecie, która przyciąga hodowców zagranicznych płacących za nie rekordowe sumy. Jak do tej pory największym sukcesem finansowym było sprzedanie janowskiego ogiera El Passo za 1 milion USD. Silent sale czyli cicha sprzedaż polega na tym, że kupcy oglądają konie w stajniach i oferują ceny na piśmie, a później na specjalnej tablicy ogłasza się najwyższe kwoty. Janów jest siedzibą Polskiego Związku Koni Arabskich, którego zadania koncentrują się na utrzymaniu oraz kontynuacji kierunków hodowli koni arabskich w Polsce zgodnie z tradycja polską i krajowym programem hodowlanym. Poza tym przy stadninie działa także Klub Jeździecki Janów Podlaski organizujący imprezy sportowe najwyższej rangi. 

Nie samymi jednak końmi Janów Podlaski żyje. Swoją siedzibę ma tutaj dyrekcja Parku Krajobrazowego Podlaski Przełom Bugu, który rozciąga się na północ od Białej Podlaskiej, oraz od okolic Terespola po Drohiczyn. Jest idealnym miejscem rekreacji i wypoczynku tym bardziej, że przyroda wolna od ludzkiej ingerencji tworzy tu wiele unikalnych mikrokrajobrazów jak meandrująca rzeka Bug, wzgórza po zlodowaceniu czy też rzadka różnorodność roślinna. Dodatkowo wyznaczono ścieżki przyrodnicze, które umożliwiają podziwianie krajobrazu. Rzeka Bug jest prawdziwym rajem dla wędkarzy, kajakarzy i miłośników ciszy.

Janów i okolice są doskonałym miejscem dla miłośników historii i zabytków. Zachował się zamek z XV wieku, będący siedzibą biskupów łuckich, obiekty zabytkowe sakralne w postaci Kościoła Św. Trójcy i Kościoła Św. Jana Chrzciciela, rynek janowski z drewnianą małomiasteczkową zabudową otoczony licznymi zabytkowymi budynkami, gmachami oraz pomnikami. Dużą atrakcję stanowią także XIX-wieczne budynki stadniny, z których najstarsze: stajnia ,,Zegarowa'' z 1848 roku oraz stajnia ,,Czołowa'' z 1841 roku zaprojektowane zostały przez słynnego architekta Henryka Marconiego. Ciekawym a zarazem unikalnym miejscem jest koński cmentarz, na którym na głazach zamieszczone są tabliczki z imionami koni zasłużonych dla miejscowości.

Janów Podlaski jest niewątpliwie bardzo ciekawym i niesamowitym miejscem. Architektura, zabytki, piękny park i malownicze pejzaże powodują, że jest on atrakcyjny zarówno dla miłośników koni, jak i zwykłych turystów.

Tomasz Zendlewicz