Kazimierz Dolny jest miasteczkiem odwiedzanym przez setki turystów polskich i zagranicznych przez okrągły rok. Jest miejscem szczególnie wybieranym na krótkie weekendowe wyjazdy. Na czym polega jego urok? Co jest w nim tak magicznego, że odwiedzający wracają tu niejednokrotnie?
Kazimierz Dolny leży nad Wisłą na prawym jej brzegu w województwie lubelskim w zachodniej części Płaskowyżu Nałęczowskiego. Dodatkowo usytuowane jest w malowniczej scenerii w samym środku Kazimierskiego Parku Narodowego. Liczba mieszkańców wynosi około 3500 osób. Historia miasteczka jest bardzo bogata i sięga XI wieku kiedy istniała na tym terenie osada zwana Wietrzną Górą, która była we władaniu zakonu Benedyktynów. Książę Kazimierz Sprawiedliwy przekazał osadę siostrom norbertankom z krakowskiego Zwierzyńca, które w podzięce zmieniły jej nazwę na imię darczyńcy Kazimierz. Natomiast przymiotnik Dolny dodano w latach późniejszych po to, aby odróżnić miejscowość od innego Kazimierza założonego pod Krakowem. Prawa miejskie zostały przyznane w XIV wieku i od tego momentu miasto zaczęło się rozwijać i rozkwitać aż do tego stopnia, że po kilku stuleciach stało się jednym z najważniejszych ośrodków handlowych na szlaku wiślanym. Z kolei w wieku XIX zaczął się przekształcać w miejscowość wypoczynkową i tak pozostaje do dnia dzisiejszego.
O nieprzeciętnym uroku miasteczka decyduje unikalny zespół urbanistyczno-architektoniczno- krajobrazowy, który został włączony do najwyższej w skali światowej klasy zabytków, a w 1994 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej uznał miasto na podstawie rozporządzenia Pomnikiem Historii. Główne zabytki chętnie odwiedzane przez turystów to przede wszystkim ruiny zamku obronnego Kazimierza Wielkiego, spichlerze nad Wisłą, synagoga oraz kościół farny św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja czy też zespół renesansowych kamienic w centrum miasta. Dodatkowo z ruin zamku bądź też z Góry Trzech Krzyży- najpopularniejszego punktu widokowego, można podziwiać całą panoramę miasteczka wkomponowaną w naturalny krajobraz tworząc zapierający dech w piersiach obraz.
Turystów przyciąga tutaj także fakt, że okolice Kazimierza nie są narażone na zanieczyszczenia spowodowane jakimkolwiek przemysłem, a dzięki temu można zaobserwować wiele rzadkich gatunków flory i fauny. Dlatego też powołano do życia w 1979 roku Kazimierski Park Narodowy, którego zadaniem jest nie tylko ochrona krajobrazu ale również zabytków architektonicznych i historycznych. Dodatkowo w celu ochrony najcenniejszych elementów parku na razie utworzono dwa rezerwaty: Krowia Wyspa chroniący stanowiska lęgowe wielu rzadkich gatunków ptaków wodnych oraz Skarpa Dobrska chroniący szczególne walory krajobrazowe, geologiczne i florystyczne stromej krawędzi między miejscowościami Dobre i Podgórz. Okolice Kazimierza Dolnego przecinają lessowe wąwozy, których ilość na tym terenie jest rekordowa w skali europejskiej. Do najbardziej niepowtarzalnego należy „Korzeniowy Dół” gdzie plątanina korzeni i drzewa wyrastające wprost ze ścian wąwozu tworzą swoisty, wyjątkowy parasol. Na terenie parku wyznaczone są szlaki turystyczne, które zachęcają do pieszych wędrówek lub zwiedzania rowerem i podziwiania piękna krajobrazu.
Warto przyjechać do Kazimierza Dolnego na słynny na całą Europę coroczny Festiwal Filmu i Sztuki „Dwa Brzegi”, na którym można obejrzeć filmowe dzieła spotykane na wielu festiwalach filmowych na całym świecie. Odbywają się tutaj również Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych, Festiwal Artystyczny i Filmowy “Lato Filmów” a także letnie koncerty muzyki organowej i kameralnej w Farze. Godne polecenia są muzea: Muzeum Przyrodnicze, Muzeum Sztuki Złotniczej, Kamienica Celejowska, Kuncewiczówka oraz liczne galerie sztuki. Innymi atrakcjami miasta, których nie można pominąć są: kolejka wąskotorowa, przejażdżki jeepami, jazdy konne, kuligi, spływy kajakowe oraz rejsy po Wiśle.
Kazimierz Dolny jest atrakcyjnie położony, do tego posiada zabytkową architekturę XVI i XVII wieku, niepowtarzalny średniowieczno- renesansowy układ urbanistyczny miasta, bogatą historię, a to wszystko w połączeniu z niezwykłymi walorami krajobrazowymi Małopolskiego Przełomu Wisły sprawia, że jest oblegany przez turystów. Znany jest zarówno w Polsce jak i na świecie jako miejscowość o szczególnych walorach turystyczno-wypoczynkowych, czemu sprzyja bardzo dobrze rozwinięta baza noclegowa oraz gastronomiczna.
Atrakcji jest tak wiele, że nie udaje się zwiedzić wszystkiego za jednym pobytem, jest to więc pretekst aby wrócić tu ponownie. Urok Kazimierza Dolnego sprawia, że na długo zachowuje się w pamięci miłe wrażenia i nie można się doczekać następnych zdobytych podczas kolejnej wizyty.
Tomasz Zendlewicz
grafika: Hanna Rosiak