Jedna z najważniejszych i najbardziej dostępnych form aktywnego wypoczynku; stanowi najważniejszą dziedzinę działalności Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego. Turystyka kwalifikowana ambitna forma wypoczynku dla osób lubiących nowości, aktywność i rekreację.
Określenie “turystyka kwalifikowana” pojawiło się w latach 1951-1953, kiedy w ramach działalności PTTK, obok tradycyjnych rodzajów turystyki, takich jak: piesza nizinna, piesza górska oraz narciarska, rozwinęła się również turystyka kolarska, kajakowa, motorowa i żeglarska. Poszukując wspólnego określenia dla tych dziedzin ustalono termin “turystyka kwalifikowana”. Termin ten z czasem przyjął się i jest powszechnie używany.
Termin “turystyka kwalifikowana” wywodzi się od:
- kwalifikacji osobowych, jakie posiąść musi turysta kwalifikowany;
- kwalifikowania osiągnięć turystycznych dla uzyskania coraz wyższych stopni odznak turystycznych;
- wyczynu turystycznego – jest porównywana do sportu kwalifikowanego, w którym wyczyn stanowi istotę działalności sportowców wyczynowych.
Turystą kwalifikowanym jest osoba trwale zainteresowana turystyką, uprawiająca ze znawstwem i zamiłowaniem wybrane jej dyscypliny, przestrzegająca społecznych norm zachowania się na szlaku i w obiektach turystycznych, doskonaląca swoją sprawność fizyczną oraz łącząca turystyczną aktywność fizyczną z wszechstronnym poznaniem własnego rejonu, kraju.
Turystyka kwalifikowana to najwyższa forma specjalizacji turystycznej. Uprawianie jej wymaga specjalnego przygotowania psychofizycznego, zahartowania na trudy, umiejętności zachowania się w środowisku naturalnym i w obiektach turystycznych, a w niektórych przypadkach potwierdzonej przez właściwe organizacje umiejętności posługiwania się sprzętem turystycznym, głównie lokomocyjnym (rowerem, żaglówką, nartami, sprzętem do nurkowania itp.). Turystykę kwalifikowaną uprawiać można indywidualnie i zespołowo, w grupach nieformalnych i zorganizowanych, niekiedy w połączeniu z elementami współzawodnictwa.
Turystyka kwalifikowana a sport
Celem turystyki kwalifikowanej jest wypoczynek, rekreacja, doskonalenie sprawności, wydolności i zdrowia oraz wszechstronne poznanie kraju. Także nie jest to zwykłe podróżowanie połączone ze zwiedzaniem terenów oraz z leniuchowaniem na stokach górskich, czy kolejnych plażach.
Celem uprawiania sportu kwalifikowanego jest dążenie do osiągnięcia maksymalnych wyników we współzawodnictwie dla wykazania przewagi nad innymi w zakresie siły, szybkości, zręczności, techniki posługiwania się sprzętem sportowym itp. Sport kwalifikowany to widowisko publiczne, prowadzone według ścisłych przepisów i reguł, z wykorzystaniem sprzętu (nart, łodzi, rowerów, kajaków)
Analiza porównawcza wskazuje na całkowitą rozbieżność turystyki kwalifikowanej i sportu kwalifikowanego. Wspólnych elementów należy szukać jedynie w sporcie masowym, rekreacyjnym.
Sport masowy (rekreacyjny) polega na systematycznym uprawianiu ćwiczeń fizycznych według określonych reguł, z elementami współzawodnictwa. Wyróżnia się tendencją do osiągania coraz lepszych wyników oraz polepszenia sprawności i wydolności fizycznej.
Wspólna jest więc troska uczestników sportu masowego i turystów kwalifikowanych o zdrowie, sprawność i wydolność fizyczną.
Turystykę kwalifikowaną różni od sportu rekreacyjnego poznawcze nastawienie turystów. W PTTK stworzono warunki dla samodzielnego rozwoju wielu dziedzin turystyki kwalifikowanej, dystansując je od sportu, współzawodnictwa sportowego, a proponując z zamian to, co stanowić powinno treść każdej formy turystyki – poznanie własnego kraju, jego zabytków, przyrody i współczesności, jednym słowem – krajoznawstwo.
Elementy konkurencji sportowych lub współzawodnictwa wpleciono w programy imprez turystyki kwalifikowanej podnosząc ich atrakcyjność, dając możliwość wyżycia się tym uczestnikom, których oprócz zamiłowań krajoznawczych pasjonuje również sportowa rywalizacja.
Rodzaje turystyki kwalifikowanej:
– piesza (nizinna, górska),
– wodna (kajakarstwo, żegluga podwodna),
– narciarska,
– motorowa,
– kolejowa,
– speleologiczna i inne.
Turystyka kwalifikowana to także kluby miłośników tego typu turystyki zrzeszające osoby, które każdą wolną chwilę z przyjemnością poświęcą na zdobywanie nowych terenów i polepszanie własnych umiejętności. Uprawianie tego rodzaju turystyki dostosować można do indywidualnego zamiłowania do danych terenów w kraju. Tak więc bez względu na to, czy kochamy krajobrazy górskie, czy też nadmorskie tereny – wszędzie tam możemy wprowadzić elementy turystyki kwalifikowanej.
Źródło: wikipedia.
M-S-M